Veel hondeneigenaren gaan er van uit dat zwemmen goed is voor hun hond maar dat is niet altijd het geval. Het is goed om je van te voren een aantal dingen af te vragen voordat de hond te water gaat. Wat is belangrijk?
Kan de hond zwemmen?
Niet iedereen staat er bij stil maar niet iedere hond kan zwemmen. Het wordt dus eerst proberen onder veilige omstandigheden. Ook zijn er gevallen beschreven waarbij de vacht van de hond tijdens het zwemmen “volloopt” met water en dat de hond op deze manier steeds meer moeite krijgt om de kop letterlijk en figuurlijk boven water te houden.
Ook honden die goed kunnen zwemmen kunnen in de problemen komen als de omgeving niet echt veilig is. Uit mijn eigen kliniek ken ik een praktijkgeval waarbij een hond die goed kon zwemmen in de jachthaven tussen twee boten viel en kansloos verdronk door gebrek aan ruimte om te kunnen zwemmen.
Verder is het natuurlijk net zoals bij mensen, er zijn lichamelijke condities die zwemmen niet verstandig zo niet levensgevaarlijk maken. Bepaalde spier- en / of skeletaandoeningen kunnen verergeren door zwemmen, het mag tevens duidelijk zijn dat honden met epilepsie niet mogen zwemmen.
Wat zijn de gevolgen voor de gezondheid?
Zowel het zwemmen in gechloreerd-, zout of zoetwater kunnen gevolgen hebben voor de gezondheid.
In die gevallen waar de hond zwemt in zwembad-achtige omstandigheden zal het water gechloreerd zijn. Opname via de bek van de hond, zal net als bij de mens, diarree kunnen veroorzaken omdat darmbacteriën negatief beïnvloedt kunnen worden door het chloor. Hierdoor verschuift het evenwicht van de darmflora met een dunne darm diarree tot gevolg. Meestal herstelt dit zich spontaan binnen een aantal dagen als er niet meer gezwommen wordt. Bij warme omstandigheden en jonge dieren is waakzaamheid geboden omdat uitdroging hier relatief snel kan optreden.
Zwemmen in zoutwater geeft niet zo veel problemen. Slijmvliezen van de ogen kunnen wat geïrriteerd raken en een enkele hond zal misschien braken na opname van (te) veel zout water.
Zoetwater kan microbiologisch behoorlijk ziekmakend zijn. Meest bekende ziekte is botulisme. Als het een beetje warmer wordt dan is ondiep water snel besmet. Watervogels raken verlamd, komen met de kop onder water en verdrinken. Laat NOOIT een hond zwemmen in water waar je een dode vogel in ziet drijven of waar deze recent gevonden zijn. In principe zal voor botulisme gewaarschuwd worden omdat het ook gevaarlijk is voor de mens maar het is niet ondenkbaar dat commerciële belangen tot enige vertraging kunnen leiden.
Blauwalgen lijken mensen niet zo snel ziek te maken maar honden zijn er gevoeliger voor. Het water kan stinken of er troebel uit zien. Meest voorkomende reacties zijn huidklachten en diarree, het precieze mechanisme is nog niet bekend. Bacteriën en andere micro-organismen in het water kunnen diarree veroorzaken die meestal vanzelf overgaat.
Voor alle wateromstandigheden geldt dat de temperatuur van het water voldoende hoog moet zijn. Het is beter voor het skelet en de spieren als het water niet te koud is. Ook is bekend dat honden na de opname van koud water een maagkanteling kunnen ontwikkelen, dus let ook op bij het drinken van koud zeewater ’s winters tijdens de strandwandeling!
Honden die daar gevoelig voor zijn kunnen van regelmatig zwemmen een verstoring oplopen van hun talgproductie. De vacht gaat vettig aanvoelen en de hond gaat een geur bij zich dragen die misschien het best te vergelijken is met oud nat wasgoed of sokken na een week….
Met name Duitse Herders die toch al een wankel evenwicht hebben qua gezondheid van de huid en vacht is het oppassen geblazen. Als een hond dit ontwikkelt dan is de enige remedie om te stoppen met zwemmen.
Specifieke blessures
Bij het zwemmen maakt de hond bewegingen die totaal anders zijn dan bij het normale voortbewegen. De “zwembelasting” zal dus geleidelijk aan opgevoerd moeten worden om blessures te voorkomen, ook een “warming-up” is aan te bevelen.
Een specifieke blessure kan ontstaan als de hond op een hogere wal moet klauteren om het water te verlaten. Schouderblessures ontstaan omdat de hond veel kracht moet zetten en bij een natte (langharige) vacht kan het gewicht fors toegenomen zijn! Beter is het om een plek te zoeken waar de hond het water uit kan lopen of de hond te helpen zonder hierbij aan zijn voorpoten te trekken.
Oververhitting
Als zwemmen bedoeld is om af te koelen bij warm weer is het voldoende om er in en er uit te gaan. Het vocht zal verdampen en daarmee voor afkoeling zorgen. Zwemmen op zich lijkt verkoelend maar door de arbeid van de spieren tijdens het zwemmen ontstaat veel warmte. Zodra de hond uit het water komt kan hij deze warmte moeilijker kwijt en stijgt de temperatuur.
Heeft uw hond last van de hitte? Leg hem of haar op een koele plaats, ook toedekken met een natte handdoek brengt verkoeling.
Zwemmersjeuk
Zwemmersjeuk zoals bekend bij mensen wordt veroorzaakt door parasieten van vogels. Het is niet duidelijk of dit ook bij honden voorkomt. Bij mensen geeft het jeukende rode pukkels.
Cold water tail
Onder deze benaming staat een aandoening van de staart te boek. Na een heftige inspanning van de staart bij het zwemmen kan in de dagen daarna de staart slap zijn en het bewegen ervan pijnlijk. Het lijkt erop dat de staartspieren geïrriteerd zijn of zelfs ontstoken ten gevolge van de overmatige inspanning. Rust en eventueel ontstekingsremmers verhelpen de aandoening.
Watervergifitiging
Sommige honden krijgen bij het zwemmen met een bal of stok in de bek erg veel water binnen. Al dit water wordt weer uitgeplast maar er gaan belangrijke stoffen met de urine verloren. Dit kan leiden tot heftige nierschade die dodelijk kan verlopen. Op deze manier kan water zelfs giftig zijn dus
Tot slot
Voor de meeste honden kan zwemmen een leuke bezigheid zijn mits de baas goed oplet. Dat is natuurlijk in feite altijd zo maar je moet het maar net weten. Veel plezier!
BRON: Sterkliniek Dierenartsen, B.J. Carrière. Dierenarts.